Elektrik Faturası Nasıl Hesaplanır?

Elektrik Birim Fiyatı

Elektrik birim fiyatları biraz karmaşık formüller ile hesaplanmaktadır.  Temel birim fiyatlar yani vergi ve fonlar  eklenmemiş birim fiyatlar EPDK tarafından

https://www.epdk.org.tr/Detay/Icerik/3-100/elektrik-faturalarina-esas-tarife-tablolari adresinde yayınlanmaktadır. Elektrik birim fiyatları ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında olmak üzere yılda dört defa gözden geçirilir ve değişiklik yapılıp yapılmayacağına veya hangi tarife gruplarında değişiklik yapılıp hangilerinde yapılmayacağına karar verilir.

EPDK tarafından yayınlanan her bir tarife için, elektrik aktif birim fiyatlarına, tarifeler yönetmeliğinde belirtilen oranlarda; dağıtım bedeli, enerji fonu, trt payı, belediye tüketim vergisi ve kdv ilave edilerek giydirilmiş birim fiyatlar elde edilir.

Elektrik Aktif Enerji Bedeli:

EPDK tarafından tek zamanlı ve üç zamanlı birim fiyatlar ayrı ayrı ve kuruş bazında yayınlanır. Hesaplamaya TL olarak dahil etmek için 100’ e bölünerek hesaplamaya dahil edilir.

Dağıtım Bedeli:

Elektriğin dağıtımı ile ilgili maliyetlerin yansıtıldığı bedeldir. Bu bedelin birim fiyatı EPDK’ nın yayınladığı birim fiyatlar içerisinde ayrı bir fiyat olarak bulunur ve tüketim ile çarpılarak tutar hesaplanır.

Reaktif Enerji ve Bedeli: 

Reaktif enerjiyi kısaca bir yük tarafından çekilen enerjinin bir kısmının kullanılmadan sisteme geri verilmesi diye açıklayabiliriz. Reaktif enerji 15 kw ve üzeri kurulu gücü olan tesisatlardan 50 kw altı olanlar için aktif tüketimin %33 ünü geçmesi, 50 kw üzeri kurulu gücü olan tesisatlarda ise aktif tüketimin %20 sini geçmesi reaktif cezaya girmek anlamına gelir ki, bu cezanın birim fiyatı da EPDK tarafından yayınlanan tarifeler içerisinde yer alır.

Kapasitif Enerji: 

Kısaca bir tesisat tarafından çekilen enerjinin bir kısmının tesisatta bulunan trafo vs gibi aletler tarafından emilerek kayıp olmasıdır. Kapasitif tüketim 15 kw üzeri kurulu gücü olan tesisatlarda 50 kw altı olanlar için aktif tüketimin % 20 sini geçmesi durumunda, 50 kw üstü kurulu gücü olan tesisatlar için ise aktif tüketimin %15 ini geçmesi durumunda reaktif cezaya girmek anlamına gelir ve reaktif enerji bedeli olarak yukarıda belirttiğimiz gibi EPDK tarafından birim fiyatı yayınlanır. Bir tesisat hem reaktif cezaya hem kapasitif cezaya giriyorsa, en fazla cezaya giren tüketim üzerinden reaktif ceza yansıtılır.

Güç ve Güç Aşım Bedeli: 

Bu bedeller de EPDK tarafından tarifelerle birlikte yayınlanır. Ark ocağı tesisleri ile darbeli yük çeken sanayi tesislerinin zorunlu olarak kullandığı, diğer OG den bağlı sanayi tesisatlarının da talebi halinde uygulandığı çift terimli tarifede kullanılan bedellerdir. Bu tarifede tesisin çektiği en yüksek gerilim demandmetreli sayaç ile ölçülerek, bu gerilim miktarına göre belirlenen dağıtım bedeli ile bu tarifeye geçerken sözleşmede belirtilen güç miktarı üzerinden alınan güç bedeli ve sözleşmede belirtilen gücü aşması durumunda uygulanan güç aşım bedelidir.

Enerji Fonu: 

3291 sayılı kanunun “Ek Madde 2” maddesi doğrultusunda “Nihai tüketiciye elektrik enerjisi satışı yapan lisans sahibi tüzel kişilerin sektör altyapı giderlerine katkı payı” adı altında alınan bedeldir. Aktif birim fiyatın %1’i fon birim fiyatı olarak alınır.

Trt Payı: 

Adından da anlaşılacağı üzere Trt’ ye aktarılmak üzere yansıtılan bedeldir. Aktif birim fiyatın %2’ si trt payı birim fiyatı olarak alınır.

Belediye Tüketim Vergisi (BTV): 

Elektrik tüketicilerinin ilgili Belediyeye katkıda bulunması için faturalara yansıtılan ve ilgili elektrik perakende şirketi tarafından ilgili Belediyeye aktarılan bedeldir. Bu bedelin oranları değişkendir. Köylerde bulunan abonelerde Btv alınmaz, Büyükşehir yasası kapsamında mahalle konumuna gelen köylerden de yasanın çıktığı 2014 yılından itibaren beş yıl süre ile Btv alınmaz. Bu süre 2019 Nisan ayının başında dolacak ve köy-şehir fiyat farkı ortadan kalkacaktır. Belediye sınırları içinde olup İmar alanı dışında kalan yerlerde bulunan abonelerde aktif birim fiyaın %1’ i oranında, Belediye imar alanı içindeki abonelerden ise aktif birim fiyatın %5’ i oranında Btv alınır. Bu değişkenlik Kdv matrahını da etkilediğinden Kdv oranı da abonenin bulunduğu yere göre değişkenlik gösterir ve fatura tutarı da bu durumdan etkilenir.

1 OCAK 2019 TARİHİNDEN İTİBAREN GEÇERLİ MESKEN BİRİM FİYATLARININ HESAPLANMASI:

ENDEKS ZAMAN ARALIKLARI		EPDK TÜKETİM BİRİM FİYATI (1)	EPDK DAĞITIM BİRİM FİYATI (2)	FON (EPDK TÜKETİM BİRİM FİYATININ %1 ‘İ) (3)	TRT (EPDK TÜKETİM BİRİM FİYATININ %2 ‘Sİ) (4)	B.T.V. (EPDK TÜKETİM BİRİM FİYATININ %5 ‘İ) (5)	BTV' SİZ KDV %18 FORMÜL: (1+2+3+4) X 0,18 (6)	%5 BTV' Lİ KDV %18 FORMÜL: (1+2+3+4+5) X 0,18 (7)	KÖY BİRİM FİYATLARI FORMÜL: 1+2+3+4+6	ŞEHİR BİRİM FİYATLARI FORMÜL: 1+2+3+4+5+7
TEK ZAMANLI		0,279098	0,154089	0,002791	0,005582	0,013955	0,079481	0,081993	0,521041	0,537508
ÜÇ ZAMANLI	GÜNDÜZ 06:00 17:00	0,284597	0,154089	0,002846	0,005692	0,014230	0,080500	0,083062	0,527724	0,544515
	PUANT 17:00 22:00	0,484846	0,154089	0,004848	0,009697	0,024242	0,117626	0,121990	0,771107	0,799713
	GECE 22:00 06:00	0,124458	0,154089	0,001245	0,002489	0,006223	0,050811	0,051931	0,333091	0,340434

NOT-1: Köy birim fiyatları vergi fon eklenmiş BTV eklenmemiş birim fiyatlar, Şehir birim fiyatları ise vergi fon ve %5 BTV eklenmiş birim fiyatlardır.  

NOT-2: Üç zamanlı tarifelerde birim fiyatlar belirtilen saat aralıklarında geçerli olur.

En son 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren geçerli olacak birim fiyatlar yayınlandı. Şimdi bu birim fiyatlar üzerinden imar alanı içi yani önceden veya halen belediye imar alanı sınırları içindeki bir şehir evi (mesken) abonesinin örnek elektrik faturası nı hesaplayalım.

Bir aylık tüketiminin 100 kwh olduğunu varsayalım.

Şehir abonesi için tek zamanlı tarife kullanıyorsa 100 x 0,537508 = 53,75 TL fatura gelecektir.

Şehir abonesi üç zamanlı tarife kullanıyorsa hangi zaman aralığında kaç kwh kullanım yaptığına göre fatura tutarı değişecektir. Örneğin gündüz 50, puant (akşam) 25, gece de 25 kwh elektrik kullanmış olsun. Bu durumda,

50 x 0,544515 = 27,225 TL gündüz, 25 x 0,799713 = 19,992 TL puant, 25 x 0,340434 = 8,510 TL de gece dönemi olmak üzere toplam 55,73 TL tutarında bir fatura gelecektir.

Ticarethane ve Sanayi abonelerinde 100 kwh aktif tüketimi varsa, kurulu gücü 50 kw altı olanlarda 33 kwh reaktif veya 20 kwh kapasitif tüketim durumunda, 50 kw üstü kurulucu gücü olanlarda ise 20 kwh reaktif veya 15 kwh kapastif tüketim yapması durumunda yaptığı reaktif veya kapasitif tüketimden hangisi fazla ise o tüketim miktarı 0,222020 olan reaktif tüketim birim fiyatı ile çarpılıp üzerine KDV eklenerek faturaya yansıtılır. Bu reaktif birim fiyatı 1 Ocak 2019 tarihinden geçerli birim fiyattır.

NOT: BU BİLGİLER RESMİ BİLGİ DEĞİLDİR, TUTARLARDA KÜÇÜK SAPMALAR OLABİLİR, RESMİ BİLGİ AMACIYLA KULLANILAMAZ. (MEHMET DOĞAN)

YAZIRLI YAZAR

https://yazirliyazar.blogspot.com/2018/04/elektrik-birim-fiyatlar-nasl-hesaplanr.html